Zasada proporcji stosowana jest w przypadku niedoubezpieczenia mienia (kiedy suma ubezpieczenia jest niższa niż wartość przedmiotu ubezpieczenia).
Zgodnie z zasadą proporcji, w przypadku szkody ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie w takiej proporcji, w jakiej suma ubezpieczenia pozostaje do faktycznej wartości mienia.

Choć zasada proporcji budzi wiele wątpliwości, a nawet w kilku wyrokach sądów najwyższych została uznana jako naruszającą interes konsumenta, to nadal jest stosowana przez wiele zakładów ubezpieczeń. Istnieją jednak narzędznia ograniczenia stosowania zasady proporcji w postacji klauzuli dodatkowej.